Chuyên đề: BỔN PHẬN CỦA CHA MẸ VỚI CON CÁI
Cha mẹ là những người đầu tiên có trách nhiệm giáo dục con
cái được thể hiện qua việc xây dựng một mái ấm gia đình hạnh phúc dựa trên tình
yêu thương âu yếm, lòng tha thứ, sự tôn trọng lẫn nhau và phục vụ vô vị lợi.
Công đồng Vaticanô II
đã ngỏ lời với các bậc làm cha mẹ: “Vì
đã lãnh nhận ân sủng cũng như bổn phận của Bí tích Hôn phối nên cha mẹ phải dạy
dỗ con cái ngay từ nhỏ”.
Cha ông chúng ta cũng thường nói:
“Uốn cây từ thuở còn non
Dạy con từ thuở con còn đương thơ”
Vậy bổn phận của cha
mẹ với con cái là gì? Con xin phép được nêu lên bốn nội dung công việc mà cha
mẹ cần phải thực hiện để xây dựng hạnh phúc gia đình và giúp cho con cái nên
người hữu dụng cho Giáo hội cũng như xã hội.
1-
Nuôi dưỡng và giáo dục con cái
Con cái là kết quả
tình yêu của cha mẹ. Do vậy, sau khi sinh con ra, cha mẹ có bổn phận phải lo
lắng đến việc chăm sóc và nuôi dưỡng, nghĩa là cho con cái ăn mặc đầy đủ. Đồ ăn
thức uống phải sạch sẽ, hợp vệ sinh. Áo quần phải lành lặn như tực ngữ đã dạy: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Ngoài ra, cha mẹ còn phải tìm thày chạy thuốc, tùy theo khả
năng của mình, mỗi khi con cái đau yếu. Đây là một công việc tương đối khá nặng
nhọc, nhưng với tình yêu thương, cha mẹ sẽ không bao giờ kể công khó về những
nặng nhọc ấy. Tiếp đến là bổn phận giáo dục: nuôi dưỡng mà thôi chưa đủ, vì
sinh con không giống như sinh vật. Nuôi một con heo, chúng ta chỉ cần đổ cám vào
máng cho nó ăn là đủ, nhưng với con cái thì khác. Nuôi dưỡng đã đành, mà còn
phải giáo dục con cái nữa, vì như tục ngữ đã bảo: “Sinh con không dạy, không răn – Thà rằng nuôi lợn mà ăn lấy lòng”. Người Pháp thường nói: “ Đẻ con mà không dạy là cung cấp cho
xã hội một bày trộm cướp”. Đúng thế, một đứa bé,
nếu được bảo ban hướng dẫn, chắc chắn nó sẽ trở nên một con người hữu ích, bằng
không, nó chỉ là một kẻ chẳng ra gì.
2- Thương yêu, tôn trọng và đối xử công bằng với con
cái
* Thương yêu
con cái: Cha mẹ luôn là
người thể hiện tình yêu thương con cái hơn ai hết, bởi con cái được cha mẹ sinh
thành ra. Sự yêu thương của
Cha mẹ được biểu hiện qua sự chăm nom, săn sóc, khích lệ, động viên khi con cái
có được những kết quả trong học tập hay công ăn việc làm và cũng sẵn sàng an ủi
sẻ chia khi con cái gặp những khó khăn trở ngại
* Tôn trọng con cái: Cha mẹ nên biết và hiểu rằng:
con cái cũng có cuộc đời riêng của chúng, chúng có những sở thích riêng
khác hẳn với cha mẹ thời còn trẻ, thế nên đừng mặc định cho mình cái quyền được
lựa chọn thay con cái. Hãy tôn trọng lắng nghe những suy nghĩ, ước muốn, lời
nói của con cái để chúng được làm những việc chúng mong muốn. Có như vậy con
cái mới lớn lên được. Hãy là người đưa đường chỉ lối cho con chứ đừng bao giờ trở thành người vùi lấp ước mơ
của con trên đường đời.
* Đối xử công bằng với con
cái: Sự so sánh và đối
xử không công bằng sẽ khiến trẻ bị tổn thương. Ban đầu nếu cha mẹ đối xử không
công bằng với những người con khác, đứa trẻ đó sẽ cảm thấy cha mẹ không yêu
thương chúng, dẫn đến tị nạnh với những anh em khác. Bên cạnh đó chúng sẽ sống
khép mình hơn nếu tình trạng kéo dài sẽ khiến chúng bị trầm cảm và tự kỷ. Cha
mẹ sinh con ra hãy đối xử công bằng với nhau, tuy không cào bằng cách đối xử
nhưng hãy công bằng trong tình cảm. Như thế chúng sẽ lớn lên mà không có chút
hờn ghen nào.
3-
Giáo dục và làm gương sáng cho con cái noi
theo về đời sống đức tin và về nhân bản
* Về
giáo dục đức tin: Là
người có đạo, ngoài nền giáo dục nhân bản, Cha mẹ còn phải cho con cái nền giáo
dục Công giáo, nghĩa là ngay từ hồi còn tấm bé, đã phải dạy cho con cái biết “Mến Chúa, yêu người”, biết tuân giữ những giới luật của Chúa, siêng năng lãnh
nhận các Bí tích, nhất là Bí tích Hòa giải và Bí tích Thánh Thể để con cái trở
thành những Ki-tô hữu đích thực. Cha mẹ giáo dục đức tin cho con cái bằng chính
việc làm gương sáng cho con cái neo theo được thể hiện qua lời nói, việc làm
mẫu mực và tốt đẹp. Song song đó là việc tổ chức các giờ kinh chung trong gia
đình vào thời gian thuận tiện, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của gia đình.
Nên duy trì những giờ kinh tối để tạ ơn Thiên Chúa sau một ngày sinh sống, học
tập và làm việc. Ngoài ra, cha mẹ còn phải hướng dẫn day bảo con cái về giáo
lý, Thánh Kinh và nhắc nhở, tạo điều kiện cho con cái tham gia vào các Hội Đoàn
trong Giáo xứ như: TNTT, giới trẻ, các lớp giáo lý cũng như các Hội Đoàn khác
phù hợp với nguyện vọng của các em
* Về giáo dục nhân bản phải bao gồm cả ba phương diện: đức dục, trí dục và thể dục
- Về đức dục: cần phải loại bỏ những thói hư tật xấu, luyện tập những đức tính
tốt, nhất là bốn nhân đức trụ cột làm nền tảng cho những nhân đức khác, đó là:
khôn ngoan, công bằng, tiết độ và dũng cảm
- Về trí dục: Tạo điều kiện cho con cái được đến trường
học tập, không để chúng bỏ học hay lười học. Nếu chúng muốn học thêm các lớp
năng khiếu như tin học, âm nhạc, hội họa, ngoại ngữ … thì cũng cần giúp đỡ và
có sự quan tâm để ý để đạt kết quả tốt đẹp. Ngoài ra khi con cái khôn lớn,
trưởng thành cũng cần cho chúng học các lớp nghề nghiệp, để chúng có thể sống
tự lập, xây dựng tương lai cho cuộc đời mình và cũng là để góp phần xây dựng xã
hội
- Về thể dục: Cha mẹ cần quan tâm dạy con cái biết giữ
gìn sức khỏe, vệ sinh cá nhân và vệ sinh chung ở gia đình cũng như những nơi
công cộng
4-
Tìm hiểu và hướng dẫn con cái lựa chọn nghề
nghiệp hay bậc sống
Khi đến tuổi
trưởng thành, con cái có bổn phận và có quyền chọn lựa nghề nghiệp và bậc sống.
Cha mẹ cần phải tìm hiểu con cái, biết được chúng nghĩ gì, muốn gì, nói gì và
làm gì để hướng dẫn, giúp đỡ một cách hữu hiệu nhất. Điều gì tốt nơi con cái,
cần duy trì và cổ võ để phát triển thêm lên, điều gì xấu, lo nhắc nhở và sửa
sai bằng những lời lẽ ôn tồn và tế nhị, thành thực và yêu thương. Tránh ép buộc
con cái trong việc chọn nghề cũng như trong việc chọn người bạn đời. Dù phải dè
dặt, cha mẹ vẫn có thể giúp đỡ con cái bằng những ý kiến khôn ngoan, nhất là
khi con cái chuẩn bị lập gia đình hay có ước nguyện dâng mình cho Chúa.
Tóm lại để hoàn thành
nhiệm vụ làm cha mẹ đã được Thiên Chúa trao ban, cha mẹ đều phải có trách nhiệm
giáo dục con cái như: đồng tâm nhất trí với nhau; nêu gương trước những gì mình
muốn truyền đạt; tạo bầu khí yêu thương thân thiện trong gia đình; tìm hiểu hướng dẫn con cái một cách chân
thành yêu thương; kiên trì nhẫn nại, không nóng nẩy bực dọc hay gay gắt với con
cái và cuối cùng là luôn cầu nguyện cho gia đình, cho chính mình và cho con cái.
Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ
Hòa Bình Tân Hiệp
Ngày 27 tháng 01 năm 2014
(27 tháng chạp năm Quý Sửu)
HỌP MẶT HUYNH TRƯỞNG
LIÊN ĐOÀN EMMANUEL LÊ VĂN
PHỤNG
GIÁO PHẬN LONG XUYÊN
